دروازه سنگی – حامد کاظم زاده خوئی
شهرستان خوی همه افراد جامعه از حقوق شهروندی برخوردار هستند تا بتوانند در جامعه، با احترام و تکریم رشد کنند، اما افرادی هستند که به دلیل داشتن شرایطی ویژه، برای رفع نیازهایشان نیازمند توجه بیشتری هستند.
در این بین ناشنوایان، به دلیل محدودیتهای ارتباطی و عدم ارتباط موثر با سایر اقشار جامعه، دچار مشکلاتی مضاعف در زندگی روزمره خود هستند.
این افراد محرومترین گروه معلولین بوده زیرا که هویت سایر افراد دارای معلولیت هویدا و آشکار است اما معلولیت افراد کمشنوا و ناشنوا در نگاه اول مشخص نمیشود که همین امر، مشکلات عدیدهای را برایشان به همراه دارد.
۲۸سپتامبر مصادف با ۶مهرماه روز جهانی ناشنوایان نامگذاری شده است، به همین بهانه نشستی داشتیم با چند تن از کمشنوایان و ناشنوایان انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی که در ادامه میخوانید:
ای کاش ناشنوا نبودم
حسین رحیم نیا مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی:در زمینه مسیر پر پیچ و خمی که طی کرده است، در گفتوگو با ندای قلم اظهار کرد: سیستم شنوایی من از بدو تولد دچار آسیب نبود و به مرور زمان و بر اثر تب شدیدی در کودکی، عصب شنواییام خاموش شد.
روایتهایی از رنجهای ناشنوایان که باید شنیده شود
رحیم نیا گفت: در سن ۱۲ سالگی به دکتر مراجعه کردم و درنتیجه تستهای فراوان، دستگاه شنواییام سالم سنجیده شد و در نهایت، پذیرش معلولیت شنوایی من از سوی خانواده سخت بود.
وی ادامه داد: با دیدگاه منفی خانواده نسبت به معلولیت ناشنوایی، همچنین سخت بودن استفاده از سمعک ، تلاش کردم از سمعک استفاده نکنم و برای معاشرت با دیگران از لبخوانی کمک میگرفتم. تمام مقاطع تحصیلی را در مدارس عادی طی کردم .
مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی با بغض از مشکلات مسیر تحصیل خود، گفت: سال ۱۳۹۸ به علت کمشنوایی در این مسیر به من گفتند نمیتوانی در دانشگاه درس بخوانی و برو کارگر کن، این درصورتی بود.
رحیم نیا با سوزی در صدا و اشکی در چشمانش، اضافه کرد: پس از اتمام درس، برای اشتغال نیز بسیار اذیت شدم و پس از مراحلی سخت در مدرسه ای است.
رحیم نیا درمورد مشکلات ناشنوایان گفت: ای کاش ناشنوا نبودم. فرهنگ برخورد با ناشنوایان در جامعه بسیار ضعیف است، وقتی در خانه خواهر،پدر و مادر موسیقی گوش میدهند و من متوجه نمیشوم، برایم رنجآور است. زمانی که در جمعی نشستهام و فردی با تلفن صحبت میکند، برای من تحمل این رفتار سخت بوده و اذیت میشوم.
نبود مشاور ازدواج برای ناشنوایان؛ افزایش آمار طلاق
مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی عنوان کرد: در سه ماهی که وارد انجمن خانواده ناشنوایان شدم، یکی از مشکلات اساسی ناشنوایان، بحث اشتغال است که بعضا این موضوع باعث عدم تمکن مالی و جدایی بین زوجین کمشنوا و ناشنوا شده است.
وی ادامه داد: فرهنگ برخورد با ناشنوا، هنوز در جامعه شناخته نشده و همین امر شرایط را برای یک فرد ناشنوا و کمشنوا تلخ و سختتر میکند و بایستی از طریق فضای مجازی و رسانهها این فرهنگ به مردم آموزش داده شود.
رحیم نیا اظهار کرد: از دیگر مشکلات، کمبود مشاور برای معلولان است، بهطوری که آمار طلاق در بین افراد کمشنوا و ناشنوا بالا رفته و نیاز به حضور مشاوران طلاق، مشاوران قبل و حین ازدواج در مسیر زندگی معلولان جوان به شدت احساس میشود.
ناشنوایان در گروه معلولان، محرومترین و مظلومترین افراد هستند
حمید کاظمی از بازرسان انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی اظهار کرد: در خوی به دنیا آمدم و در طی حادثهای در نوزادی عصب شنواییام آسیب دیده و به مرور شنوایی خود را از دست دادم و کلاس اول در مواجهه با دوستان و معلمان، متوجه این کمشنوایی شدم.
وی ادامه داد: کلاس اول راهنمایی را به علت کمشنوایی و عدم موفقیت در درس املا، سه ساله گذراندم و همین امر باعث شد از درس خواندن خسته و به سمت بازار کار بروم که پدرم مرا به صاحبکار کارگر سپرد تا سختی کار و درس خواندن را مقایسه کنم و از طرفی مادرم مرا برای ادامه تحصیل به مدرسه استثنایی برد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر فوتسال هستم، به اردوهای نیز دعوت شدهام و همزمان به عنوان بازرس انجمن خانواده ناشنوایان مشغول به فعالیت هستم.
این بازرس انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی با اشاره به اینکه مشکلات ناشنوایان بسیار زیاد است، عنوان کرد: هویت سایر معلولین مشخص و واضح است اما هویت معلولان شنوایی پنهان بوده و ناشنوایان در گروه معلولان، محرومترین و مظلومترین افراد هستند و به دلیل عدم تشخیص معلولیت ناشنوایی، از امکاناتی مانند طب پزشکی، استخدام، موقعیتهای شغلی مناسب و… محروم هستند.
عدم فرهنگسازی مناسب در برخورد با ناشنوایان
کاظمی افزود: یکی از اساسیترین مشکلات ما، فرهنگ مواجه شدن افراد جامعه با افراد دارای معلولیت ناشنوایی است؛ از آنجا که فرد ناشنوا متوجه تولید صدا نمیشود، در کوچکترین مسائل مانند خوردن و آشامیدن ، امکان سرزنش، برخورد و مسخره شدن از سوی دیگر افراد وجود دارد.
بازرس انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی گفت: از دیگر مشکلات ما تماشای اخبار و تلویزیون است بهطوری که کادر اختصاص یافته برای معلولان شنوایی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی استاندارد نیست.
وی ادامه داد: اشتغال مهمترین مشکل و دغدغه معلولان ناشنوا و کمشنوا است. قوانین مختلفی برای معلولان، بدون حضور معلولان نوشته و در کمیسیونهای مختلف مورد بحث قرار میگیرد و در هنگام اجرا نیز کوتاهیهای زیادی از سمت مسئولان میشود.
این بازرس انجمن خانواده اشنوایان شهرستان خوی ادامه داد: سازمان بهزیستی به عنوان متولی رسیدگی به امور معلولان در سراسر کشور شناخته میشود اما متاسفانه رسیدگی به مسائل و مشکلات مختلفی مانند اعتیاد، طلاق، کودکان کار و… باعث عدم رسیدگی دقیق و کافی به معلولان شدهاست و بودجه تعلق یافته به این سازمان، با تکثر حوزههای ورود بهزیستی همخوانی ندارد.
یافتن شغل، معضلی بزرگ بر سر راه معلولان
مشکل خرید سمعک به عنوان اساسیترین نیاز ناشنوایان
خاتون رحمتی نیا نایب رئیس: درمورد سختیهای زندگی معلولان کمشنوا و ناشنوا، گفت: خرید سمعک که نیاز اساسی یک فرد کمشنواست، بسیار پرهزینه بوده و این درحالی است که عمر مفید یک سمعک ۳ تا ۴ سال است، ولی بازه تعلق گرفتن ارز دولتی به افراد کمشنوا برای خرید سمعک، هر ۵ سال است.
کمیسیون پزشکی به دلیلی نامشخص پرونده را رد کرده است
روابط عمومی هر سازمان باید به زبان اشاره آشنا باشد
رحیم نیا از مترجمان معلولان ناشنوا نیز که در تمام مدت گفت وگو با ما همراه بود و در ارتباطگیری با میهمانان به ما کمک کرد، گفت: انجمن خانواده ناشنوایان در تلاش است تا حداقل روابط عمومی هر سازمانی، آشنا به زبان اشاره ناشنوایان باشد، ولی متاسفانه تا به الان این امر ممکن نشده است و این در حالی است که نیروهای پلیس و کادر درمان در کشورهای پیشرفته بایستی زبان اشاره را آموزش دیده تا بتوانند به معلولان شنوایی نیز بهترین خدمترسانی را انجام دهند.
وی ادامه داد: حدود سال ۱۴۰۰، به همت سازمان بهزیستی خوی، سامانه اعزام مترجمین برای اولین بار راهاندازی شد و البته شهرستان خوی با ۳ مترجم حاضر شده، اما همچنان این طرح نیازمند گسترش است.
این مترجم معلولان ناشنوا افزود: معلولان برای رجوع به ارگانهای مختلف مانند قوه قضائیه، پلیس آگاهی، مشاوره، آموزش رانندگی و پزشکی میتوانند نام و نام خانوادگی، کد ملی، محل، ساعت و موضوعی که بابت آن درخواست مترجم دارند را به شماره ۰۹۱۴۸۹۲۶۱۴۸ و ۰۹۰۳۳۱۰۶۷۵۷پیامک کنند.
وی اضافه کرد: در کشورهای پیشرفته، فرد ناشنوا میتواند برای رفع نیازهای خود با دیگر افراد جامعه، به صورت اسکایروم و برقراری ارتباط زنده با مترجم، ارتباط گیرد، اما در کشور ما معمولا این ارتباط از روی نوشتن متن توسط معلول شنوایی باسواد ممکن میشود.
نحوه صحیح برخورد و ارتباطگیری با افراد دارای اختلال شنوایی
ازاد عضو هیات مدیره خزانه دار :درمورد مهمترین نکات در رابطه با نحوه ارتباط گرفتن با افراد دارای اختلال ناشنوایی، اظهار کرد: پیش از آغاز صحبت با دست تکان دادن، ضربه زدن به میز و یا لمس شانه او، توجه فرد ناشنوا را به خود جلب و هنگام صحبت از واژهها و جملات ساده و کامل استفاده کنیم، همچنین چهره خود را کامل به سمت او نگه داشته و از چرخش اضافه خودداری کرده و راه نرویم.
این مترجم معلولان ناشنوا اضافه کرد: هنگام صحبت سعی شود از زبان اشاره بهطور صحیح، واضح و روان استفاده و از حرکات خشک و رباتیک پرهیز شود؛ از دیگر نکات مهم هنگام مکالمه با افراد ناشنوا، عدم قرارگیری پشت به نور است، زیرا که سایه چهره شما را گرفته و لبخوانی را برای ناشنوا دشوار میکند، بهتر آن است رو به روی نور بایستید تا چهره شما روشن شود.
وی بیان کرد: با فریاد و حرکات اضافه دستها صحبت نکنید زیرا فرم حرکت لبتان تغییر یافته و لبخوانی را برای ناشنوا مشکل میکند. در هنگام اشاره کردن، دقت کنید که جایگاه اشارات به درستی انجام شود زیرا در غیر این صورت معانی دیگری میدهد، همچنین نباید مانعی بر روی لبها قرار گیرد.
خاتون رحمتی نیا اظهار کرد: هنگام صحبت چهارچوبی فرضی در جلوی صورت خود و از هر طرف شانهها و بالای سر ۱۰ سانتیمتر و از پایین تا وسط شکم بسازید و سعی کنید دستها را از این چهارچوب خارج نکنید زیرا نگاه کردن همزمان به دستها و لبخوانی برای فرد ناشنوا دشوار است.
در برخورد با فرد ناشنوا بایستی حتما کلمات شمرده و آهستهتر بیان شود
حسین رحیم نیا مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان شهرستان خوی نیز در ادامه اظهار کرد: مهمترین مسئله فرهنگسازی و آشنا شدن افراد جامعه با ویژگیها و محدودیتهای فرد دارای اختلال شنوایی است. در برخورد با فرد ناشنوا بایستی حتما کلمات شمرده و آهستهتر بیان شود، در هنگام سخن گفتن با فرد ناشنوا بایستی تماس چشمی، رو در رو و بدون قطع جمله سخن بیان شود. باید آموزشهای بسیاری به عموم جامعه در برخورد با افراد معلول داده شود.
بدون شک برای ایجاد بستری مناسب برای حضور معلولان در جامعه، بایستی مشکلات، محدودیتها و نحوه برخورد با افراد دارای معلولیت بهویژه ناشنوایان به درستی به تمامی اقشار جامعه شناخته و آموزش داده شود و این مسئولیتی است که نه تنها مسئولان مربوطه باید نسبت به آن گوش به زنگ باشند بلکه هر فرد در جامعه نیز نسبت به فراگیری اصول اولیه ارتباط با یک فرد ناشنوا باید گوشهای خود را تیز کند.
