دروازه سنگی – حامد کاظم زاده خوئی
شهر خوی با پیشینه‌ای غنی از فرهنگ، تاریخ و اندیشه، امروز در مسیر تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های فرهنگی ایران گام برمی‌دارد. ثبت جشنواره‌های ملی و بین‌المللی، حفظ و احیای هویت تاریخی، تقویت دیپلماسی فرهنگی و توسعه گردشگری از جمله برنامه‌هایی است که شورای اسلامی شهر و شهرداری خوی برای ارتقای جایگاه این شهر در سطح ملی و بین‌المللی دنبال می‌کنند. اما در این مسیر، موانع اداری، کمبود منابع مالی و برخی چالش‌های زیرساختی همچنان مطرح است. در این گفت‌وگو با دکتر محمدرضا پیری، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر خوی، به بررسی این اقدامات، چالش‌ها و چشم‌انداز فرهنگی این شهر پرداخته‌ایم.
مسائل کلان فرهنگی
کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر در سال جاری چه اولویت‌هایی را دنبال می‌کند؟
اولویت‌های کمیسیون فرهنگی تابعی از سیاست‌های شورای فرهنگ عمومی شهرستان و برنامه‌های فرهنگی پیشنهادی شهرداری است. این اولویت‌ها شامل تقویت انسجام اجتماعی، ترویج فرهنگ کار و تولید، افزایش جمعیت و فرزندآوری، و همچنین توجه ویژه به شهدای دفاع مقدس است. همچنین، توجه به مناسبت‌های ملی و مذهبی و تکریم مفاخر و مشاهیر شهر در دستور کار قرار دارد.
چگونه می‌توان از ظرفیت‌های فرهنگی خوی برای تقویت هویت ملی و منطقه‌ای استفاده کرد؟
خوی دارای ظرفیت‌های عظیمی در حوزه فرهنگ و هنر است. یکی از راه‌های تقویت هویت ملی، توجه به خرده‌فرهنگ‌ها و برگزاری رویدادهای فرهنگی مهم است. به عنوان مثال، همایش بین‌المللی شمس و مولانا، جشنواره ملی موسیقی، و برنامه‌های هنری محلی از جمله اقداماتی هستند که در سال‌های اخیر انجام شده‌اند و تأثیر بسزایی در معرفی ظرفیت‌های فرهنگی خوی داشته‌اند.
تعامل کمیسیون فرهنگی با سایر نهادهای فرهنگی شهر، مانند کتابخانه‌های عمومی، مساجد و ادارات فرهنگی، چگونه است؟
در این دوره از شورای شهر، تعاملات فرهنگی شهرداری خوی و شورای اسلامی شهر با سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی رشد قابل توجهی داشته است. همکاری مستمر با نهاد کتابخانه‌های عمومی، مساجد، سازمان تبلیغات اسلامی و تشکل‌های فرهنگی، به افزایش برنامه‌های مشترک انجامیده است.
پروژه‌های فرهنگی شهر خوی
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های فرهنگی سال گذشته چه بوده و چه دستاوردهایی داشته است؟
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های سال گذشته، احیای باغ تاریخی دلگشا و ایجاد موزه و کتابخانه تخصصی شمس تبریزی بوده است. همچنین، توسعه فضاهای فرهنگی مانند فرهنگسراها و تقویت مراکز آموزشی فرهنگی در اولویت برنامه‌های ما قرار دارد.
چه برنامه‌هایی برای توسعه و بهبود مراکز فرهنگی مانند فرهنگسراها و موزه‌ها در نظر گرفته شده است؟
برنامه‌هایی برای احیای برخی از فضاهای تاریخی مانند عمارت دلگشا و ایجاد موزه مردم‌شناسی در حال اجراست. همچنین، توسعه کتابخانه‌های تخصصی و ایجاد مراکز فرهنگی جدید از دیگر اهداف ما در این حوزه است.
جایگاه مقبره شمس تبریزی در برنامه‌های فرهنگی شهر چیست و چه اقداماتی برای معرفی بیشتر آن انجام شده است؟
مقبره شمس تبریزی یکی از مهم‌ترین نمادهای فرهنگی و تاریخی خوی است. همایش بین‌المللی شمس و مولانا و جشنواره ملی شمس و مولانا، که در ردیف رویدادهای گردشگری کشور ثبت شده، نقش بسزایی در معرفی این مکان دارد. تاکنون بیش از ۱۵۰۰ پژوهشگر داخلی و خارجی در این همایش‌ها شرکت کرده‌اند که نشان از تأثیرگذاری این برنامه‌ها دارد.
مدیریت بحران‌های فرهنگی
کمیسیون فرهنگی چگونه با کاهش مشارکت شهروندان در فعالیت‌های فرهنگی مقابله می‌کند؟
یکی از راهکارهای ما، ایجاد جذابیت در برنامه‌های فرهنگی است. برگزاری جشنواره‌های متنوع، تعامل با گروه‌های فرهنگی و استفاده از روش‌های نوین اطلاع‌رسانی باعث افزایش مشارکت مردم در این رویدادها شده است.
چه برنامه‌هایی برای حفظ و احیای میراث فرهنگی شهر خوی در دستور کار قرار دارد؟
برگزاری جشنواره‌های هنری، تولید محتوای فاخر، ایجاد موزه مردم‌شناسی و حمایت از هنرمندان بومی از جمله اقدامات ما در این حوزه است. ما تلاش داریم تا از طریق برنامه‌های فرهنگی، مردم را بیش از پیش با میراث غنی شهر خود آشنا کنیم.
تعامل با شهروندان
نقش مشارکت مردم در طراحی و اجرای برنامه‌های فرهنگی چیست؟
مشارکت مردم، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موفقیت برنامه‌های فرهنگی است. ما از طریق شبکه‌های اجتماعی و جلسات مشورتی، نظرات مردم را دریافت کرده و در برنامه‌ریزی‌های خود لحاظ می‌کنیم.
چگونه می‌توان نسل جوان را به فعالیت‌های فرهنگی جذب کرد؟
اجرای رویدادهای جذاب برای نسل جوان، توجه به نیازهای فرهنگی آنان، و استفاده از تکنولوژی‌های جدید برای معرفی فرهنگ و هنر از جمله روش‌هایی است که به کار گرفته‌ایم. برنامه‌هایی نظیر شب‌های قرآن، جشنواره‌های موسیقی و رویدادهای ویژه هنرمندان جوان، توانسته‌اند تا حد زیادی این قشر را جذب کنند.
برنامه‌ریزی و بودجه
بودجه فرهنگی شهر خوی در سال جاری چگونه تخصیص داده شده است؟
بودجه فرهنگی شهرداری خوی در سال جاری نسبت به گذشته رشد ۱۰ برابری داشته است. با این حال، همچنان نیاز به منابع مالی بیشتر داریم و در حال رایزنی برای افزایش حمایت‌های مالی هستیم.
آیا برنامه‌ای برای جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه فرهنگ وجود دارد؟
بله، یکی از اولویت‌های ما، جذب سرمایه‌گذار در حوزه فرهنگ است. جلسات متعددی با سرمایه‌گذاران برگزار شده و امیدواریم در سال آینده بتوانیم پروژه‌های فرهنگی را با حمایت بخش خصوصی توسعه دهیم.
چشم‌انداز آینده
اگر بخواهید یک چشم‌انداز ۱۰ ساله برای توسعه فرهنگی شهر خوی ترسیم کنید، چه مواردی را در اولویت قرار می‌دهید؟
حفظ و احیای میراث فرهنگی، توسعه برنامه‌های فرهنگی، تقویت فرهنگ کتابخوانی، گسترش دیپلماسی فرهنگی و ایجاد بسترهای نوین برای مشارکت مردمی از جمله اولویت‌های ما برای ۱۰ سال آینده است.
برنامه‌های کمیسیون فرهنگی برای گسترش دیپلماسی فرهنگی و معرفی شهر خوی در سطح ملی و بین‌المللی چیست؟
همکاری با نهادهای فرهنگی داخلی و بین‌المللی، گسترش روابط فرهنگی با قونیه و معرفی ظرفیت‌های فرهنگی خوی از طریق برنامه‌های مشترک از جمله اقداماتی است که برای گسترش دیپلماسی فرهنگی دنبال می‌کنیم.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
این مصاحبه نشان می‌دهد که شورای اسلامی شهر خوی در سال‌های اخیر تلاش‌های گسترده‌ای برای حفظ هویت فرهنگی، توسعه برنامه‌های فرهنگی و افزایش تعاملات اجتماعی و بین‌المللی انجام داده است. در عین حال، چالش‌هایی مانند موانع اداری و کمبود منابع مالی همچنان پابرجاست.
با این حال، با برنامه‌ریزی اصولی، حمایت مردمی و تقویت همکاری‌های بین‌المللی، آینده روشنی برای فرهنگ و هنر خوی پیش‌بینی می‌شود.
