هنر مردمی تعزیه خوانی، تصویرگر نهضت سرخ سرور وسالار آزادگان جهان ؛ قدمتی ۲۰۰ ساله در خوی دارد.
به گزارش دروازه سنگی [1]، تعزیه خوانی بعنوان نماد فرهنگی ، هنری و دینی ایرانی، با تجسم صحنه های واقعه عاشورا و انتقال رشادت ، ایثار و پیام آزادگی ابا عبدالحسین (ع) به نسل های آینده نقش مهمی در پاسداشت اهداف قیام عاشورا دارد.
استاد کربلایی محرم مزرعه لی در خوی بیش از نیم قرن است که در این سنگر فرهنگی برای پاسداری از ارزشهای قیام امام حسین (ع) تلاش میکند.
کربلایی محرم مزرعه لی ۶۹ ساله از سن ۷ سالگی با ابعاد مختلف قیام عاشورا در تعزیه آشنا شد.
این پیشکسوت تعزیه سپس در خانه خود به سبب علاقه اش به حر آزاده مرد تغزیه خانه ای حر را بنا نهاد و آنرابرای آئین تعزیه خوانی و تمرین آن به هیئت تعزیه خوانی وقف کرد.
تعزیه خوانی در شهرستان خوی قدمتی ۲۰۰ ساله دارد.
استاد نصیری مورخ و فرهنگ پژوه برحسته خویی میگوید : تعزیه خوانی را فرد بنام کربلایی حسینی ازکربلا و نجف به خوی آورد و نسل های زیادی را در این عرصه تربیت کرد که کربلایی محرم مزرعه لی از نسل سوم این حرکت تعزیه خوانی است.
استاد کربلایی محرم مزرعه لی آنقدر در کار خود متبحر و حاذق است که چند سالی است تعدادی از هنرمندان تئاتر و سینما و هنرمندان رشته های دیگر هنری به عشق امام حسین در برپایی تعزیه قیام عاشورا و حربا وی همکاری میکنند.
کربلایی محرم عاشق تحول حر است و میگوید :برای تحول در هر زمانی و بازگشت به اردوی حق و دوری از اردوی باطل فقط ایمان و صداقت کارسازاست.
همه ساله گروه صد نفره تعزیه خانه حر، به مدت یکماه بعد از تمرین در تعزیه خانه حر زیر نظر استاد کربلایی محرم مزرعه لی، در روز عاشورا تعزیه حر را با حضور هزاران نفر از دوستداران اهل بیت در سالن بزرگ ورزشی شهید چمران خوی اجرا میکنند که با اسقبال کم نظیر اهالی خوی و شهرهای همجوار مواجه می شود.
هنر مردمی تعزیه خوانی از دل جامعه می جوشد وویژگی خاصی در ارائه تصویری زنده از نهضت حسینی دارد.
این هنر آئینی از جمله عواملی است که میتواند نقش تاثیر گذاری در تداوم و ماندکاری حادثه عظیم کربلا داشته باشد.
مراسم معنوی تعزیه علاوه برشهر خوی در شهرهای زرآباد ، دیزیج دیز و فیرورق وروستای وار خوی نیز برگزار می شود.